بخش دوم - تمرینات ریتم خوانی

ضرب قوی

ضرب اول در هر میزان، قوی تر از سایر ضربها اجرا می گردد. به عنوان مثال در میزان نمایِ که از دو کششِ سیاه تشکیل شده است، سیاه اول قوی تر از سیاه دوم اجرا می شود. در میزان نمای که میزانیست چهار ضربی، ضرب اول از سایر ضرب ها قوی تر است و ضرب سوم نیز قوی است ولی نه به اندازه ضرب اول. حال اگر یک سیاه به دو کششِ چنگ تقسیم شود، چنگ اول از چنگ دوم قوی تر اجرا می شود. درمیزان نمایِ که میزان نماییست ترکیبی، چنانچه در هر میزان دو کششِ سیاه نقطه دار وجود داشته باشد، سیاه نقطه دار اول قوی تر اجرا می گردد. چنانچه هر سیاه نقطه دار به سه نت چنگ تقسیم شود، چنگ اول قوی تر از دو چنگ دیگر اجرا می شود.

ضد ضرب

هرگاه ضرب قوی در یک میزان تبدیل به سکوت شود و ضرب ضعیف صدادار باشد، ضد ضرب ایجاد شده است. مثلا در میزان نمایِ چنانچه سیاه اول سکوت باشد و سیاه دوم صدا دار باشد ، ضد ضرب ایجاد شده است، مانند شکل زیر: چنانچه در میزان نمای ، یک ضرب که برابر با نت سیاه است، به دو نت چنگ تقسیم شود و چنگ اول، سکوت باشد، باز هم ضد ضرب ایجاد شده است، چون چنگ اول که باید قوی تر باشد، بی صدا است. مانند شکل زیر:

خط اتحاد

خط اتحاد بین دو یا چند نتِ هم نام می آید و باعث می شود دیرند آنها با یکدیگر جمع شده و همه آنها به یک نت تبدیل شوند. مثلا اگر دو نتِ چنگ با خط اتحاد با یکدیگر متحد شوند، به یک نت، با ارزش سیاه(چنگ+چنگ= سیاه) تبدیل خواهد شد. یا اگر خط اتحاد بین دو کششِ سیاه قرار گیرد، این دو نت را به یک نت تبدیل می کند که این یک نت از لحاظ ارزش برابر با دو سیاه است(سفید). یا چنانچه سه چنگ با خط اتحاد با یکدیگر متحد شوند، به نتی با ارزش یک سیاه نقطه دار تبدیل می شوند(چنگ+چنگ+چنگ= سیاه نقطه دار).

سنکوپ:

هرگاه از ضربِ ضعیف یا از قسمت ضعیف در یک ضرب، به ضرب قوی یا قسمت قوی ضرب بعد امتداد دهیم، سنکوپ ایجاد شده است. به عنوان مثال اگر در یک میزان نمای ، از ضرب دوم(سیاه دوم) توسط خط اتحاد به ضرب اولِ میزانِ بعد امتداد دهیم، سنکوپ ایجاد شده است، چون ضرب اول میزان دوم دیگر قوی تر اجرا نمی گردد. مانند شکل زیر: در میزان نمای ، اگر از چنگ دومِ یک ضرب به سیاه بعد یا به چنگ اول از ضرب بعد توسط خط اتحاد امتداد دهیم سنکوپ ایجاد شده است. همچنین اگر از یک سیاه به چنگ اولِ ضرب بعد توسط خط اتحاد امتداد دهیم، باز هم سنکوپ ایجاد شده است، چون ضربِ قوی یا قسمت قوی در یک ضرب، با ضرب ضعیف قبل از خود یا قسمت ضعیفِ ضرب قبل از خود آمیخته شده است و دیگر قوی اجرا نمی شود، مانند شکل زیر: در میزان نمای ضرب های اول و سوم، از دیگر ضرب ها قوی تر هستند. اگر در ابتدای یک میزان یک نتِ سفید نقطه دار که برابر با 3 ضرب است، قرار گیرد، سنکوپ ایجاد شده است، چون ضرب سوم با ضرب های اول و دوم آمیخته شده و قوی اجرا نمی گردد. همچنین اگر در میزان در ضرب اول یک سیاه قرار گیرد و ضرب دوم و سوم تبدیل به سفید گردند، بازهم سنکوپ اجرا شده است چون ضرب سوم که باید قوی تر از ضرب دوم باشد با ضرب دوم آمیخته می گردد، مانند شکل زیر: در متر ترکیبی نیز، چنانچه از ضرب ضعیف یا قسمت ضعیف یک ضرب، به ضرب قوی یا قسمت قوی ضرب بعد امتداد دهیم، سنکوپ ایجاد شده است. در تصویر زیر به نمونه ای از سنکوپ در متر ترکیبی توجه کنید: